Өнеркәсіпті ұйымдастыру, жоспарлау және басқару трансформатор жасау өндірісін ұйымдастыру

 

 

 

 

 

 

 

 

ӨНЕРКӘСІПТІ ҰЙЫМДАСТЫРУ, ЖОСПАРЛАУ ЖӘНЕ

БАСҚАРУ

ТРАНСФОРМАТОР ЖАСАУ ӨНДІРІСІН ҰЙЫМДАСТЫРУ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

МАЗМҰНЫ

 

Кіріспе..............................................................................................................

1 Тапсырма......................................................................................................

2 Жабдықты таңдау және есептеу.................................................................

3 Өндірістік ырғақ...........................................................................................

4 Жабдықты орналастыру  және басқа бөлімдердің сызбасы.....................

5 Көлік таңдау................................................................. ...............................

6 Негізгі жұмысшылар саны және  жалақының есебі..................................

7 Көмекші жұмысшылар саны мен  жалақының есебі.................................

8 Негізгі және қосымша шикізаттар  қажеттілігін есептеу..........................

9 Өндірісті дайындау......................................................................................

10 Техникалық бақылау.................................................................................

11 Автоматтау және автоматтық  басқару мәселелер..................................

12 Цехтың құрылымы.....................................................................................

13 Жобаға кететін күрделі қаржы..................................................................

14 Бұйымның өз құны.....................................................................................

15 Маркетинг және нәтиже............................................................................

16 Техника-экономикалық  көрсеткіштер......................................................

Әдебиеттер тізімі.............................................................................................

 

  1. ТАПСЫРМА

 

  1. Алтай  Алмаз  Алтайұлы  студентке  берілді
  2. «____»  ______________  2005 жыл
  3. Сынақшаның  реттік  номері  016375
  4. Вариант (12) (сынама  номердің  соңғы  екі  санының  қосындысы)
  5. Субвариант (5) (сынама  номерінің  соңғы саны)
  6. Ағынды  әдіспен  шағын  бір  фазалық трансформатор    шығаратын  жаңа  цехты  ұйымдастыру  жұмыстарын  ойластыру керек.
  7. Бұйымның  жылғы  көлемі  К=60  және    трансформатрдың  ұзындығы  l=0,32.

Мазмұнда  аталған    мәселелер  курстық  жұмысты  толық  жызылып, қажетті  кестелер  берілу керек.

Есептердің  дәлдігі  әдеттегі  инженерлік  есептерге  сәйкес  болуы  керек, яғни  үш  маңызды  сан  жеткілікті. Уақыт  минуттарын  оның  бір  бөлмініне  дейін  есептелу  керек, ақша  теңгеге  кейде    мың  теңгеге  шейін  бүтінделеді.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2. ЖАБДЫҚТЫ  ТАҢДАУ  ЖӘНЕ  ЕСЕПТЕУ 

 

Бір  трансофрматорды  жасау  үшін  мынадай  операциялар   және  уақыт  ережелері  « »  белгілі, мин:

  1. Бір  трансформаторларға  қаңылтырларды  ою – 6,1;
  2. Қаңылтырларды  лактау – 5,2;
  3. Қаңылдытралрдан  екі  өзекшені  жинау – 7,0;
  4. бір  өзекшеде  орамды  орау – 8,5;
  5. Басқа  өзекшеде  орамды  орау – 8,0;
  6. Орамдарды  өңдеу – 5,4;
  7. Трасформаторды  құрастыру – 8,3;
  8. Сымдардың  ұштарын  дәнекерлеу – 7,8;
  9. Трансформаторды  тексеру – 4,0.

Осы  көрсетілген  уақытты  «0» вариантқа  пайдалану  керек. Басқа  вариатнттардың  уақыттары  . Әрбір операцияға  қажетті жабдықта  табу  керек. Жабдықтың  саны  былай  есептеледі:

Мұндағы, К – жылдық  трансформатордың  көлемі, - жоғарғы айтылған  уақыт ережелері, У – бір сменаның  жылдық  уақыт қоры (52 апта*40 сағат – 5*8)*60, П – сменанлардың  саны (тақ субварианттарда – үш  смена, жұп субварианттарда – екі смена).

Есептелген  станоктар  саны  бүтін  санға келтіріледі (Сб). Станоктар санына (Сб)  қарасақ, ең  жиі кездесетіні – 3. Бұл сан ағынды  сызықтарды  көрсетеді. Сонда басқа станоктардың  санын 3-ке  сәйкес  аламыз (Ск). Станок  пайдалану коэфициенті . Егер  Кп>1  болса, арнайы  шараларды ұйымдастыру керек.

 

Есептеу  жүргізу.

1. Штампылық  операция:

;

дана=1.8 дана;

  дана;

3 дана;

2. Сырлау  станогы

дана=1.5 дана;

 дана;

3 дана;

3. Жинау  стенді

 дана=2.1 дана;

дана;

3 дана;

4. Орау  станок

дана=2.6 дана;

 дана;

3 дана;

5. Орау  станок

дана=2.4 дана;

дана;

3 дана;

6. Өңдеу  стенд

 дана=1,6 дана;

 дана;

3 дана;

7. Құрастыру  стенд

 дана=2.5 дана;

дана;

3 дана;

8. Дәнекерлеу  стенд

 дана=2.4 дана;

дана;

3 дана;

9. Тексеру стенд

 дана=1.2 дана;

 дана;

3 дана;


Қорытынды  кестеге  жазылады.

1-кесте

Операция №

Пайдаланатын станок

С, дана

Сб, дана

Ск, қажетті сан

1

Штампылық

11.4

1.8

2

3

0.6

2

Сырлау

9.7

1.5

2

3

0.5

3

Жинау стенд

13.0

2.1

3

3

0.7

4

Орау станок

15.8

2.6

3

3

0.9

5

Орау  станок

14.9

2.4

3

3

0.9

6

Өңдеу стенд

10.0

1.6

2

3

0.6

7

Құрастыру стенд

15.4

2.5

3

3

0.8

8

Дәнекерлеу стенд

14.5

2.4

3

3

0.8

9

Тексеру стенд

7.4

1.2

2

3

0.4

 

Орта  шама

       

0.7


 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

3. ӨНДІРІСТІК  ЫРҒАҚ (РИТМ)

 

Жоғарыда  есептелген  станоктарды  тізбекті  орналастырып, конфецерді  ұйымдастыру  керек.

Бөлшектерді  жылжыту  үшін, ырғақтық  конвейерді  пайдалануға  болады. Конвейерді  өндірістік   ырғағы  былай  есептеледі:

Мұндағы  У – бір  сменаның  жылғы  уақыт  қоры, П- сменалар  саны, а – ағынды  сызықтың саны, К – бұйымның  жылғы  көлемі.

Өндірістің  көбінде  жабдықтың  жұмыстың  автоматтандырып, әрбір  операциялар  уақытын есептеген  ырғаққа  жақындатады. Сонда  әртүрлі  станоктардың  саны  бір-біріне  тең  емес  немесе  сәйкес  болады.

Өндіріс  циклы

Мұндағы  О – операциялардың  түрлері.

Конвейердің  ұзындығы

Мұндағы, У1 – станоктың  орташа  ұзындығы, У1=7*l  деп алуға болады (l – трансформатордың  ұзындығы); СТ – тізбекті  әдіспен қойған  станоктың саны; У2 – станоктардың  арасы (0,7-0,9 м.).

Конвейердің  жалпы  жылдамдығы

 

Есептеу  жүргізу.

1. Конвейердің  өндірістік  ырғағын   есептеу:

2. Өндіріңс  циклы

3. Конвейердің  ұзындығы

4. Конвейердің  жалпы  жылдамдығы

 

 

 

 

 

 

 

 

 

4. ЖАБДЫҚТЫ  ОРНАЛАСТЫРУ  ЖӘНЕ  БАСҚА   БӨЛІМДЕРДІҢ  СЫЗБАСЫ

 

1:100 масштабында  цехтың  сызбасы №1  жасалынуы  керек.  Цехта  тіректер (0,50*0,50 м)  әрбір  6  метрде  цехтың  ұзыннан   және  12 м  енінен  қойылады, яғни тіректер  торы  6*12 м. Цехтың  ені 24  немесе  36 метр, ұзындығы  керегінше болуы керек.

Сызбада  әуелі  конфейерлердің  есептелген  санын  орналастырып, ал станоктардың  өлшемдерін  арнайы  анықтамадан  алу  керек. Өлшемі  табылмаған  станоктарды  төрт  бұрыштық  деп санап, ұзындығын  7*1, енін  3*1  деп  алуға  болады.

Станоктардың  ұзындығының  арасы  айтылғандай  0,9 м, ал ағынды  сызықтардың  таза  арасы  3,0  м  болуы  керек.

Әр  станоктың  қасына  жұмыс  орны  0,7*0,6 м  төрт  бұрыштық  болып  көрсетілуі  тиіс. Конвейердің ені 0,5 м, ұзындығы  керек бойынша. Бөлшек  конвейерден алынып, станокта  өңделеді. Кейбір станоктың қасында сол жақта кіретін бөлшектер, оң  жақта шығатын бөлшектер қоймалары болуы керек.

Содан кейін  цехта  шикізаттардың  және  дайын  бұйымның  қоймалары жобалануы керек. Қоймалардың  аудандары:

мұндағы, к – сақталатын  шикізаттың  көлемі,  яғни 

қаңылтыр 

мыс ,

Ку – бір  шаршы метрде  заттың  сақталатын  көлемі; - ауданның  пайдалану коэффициенті (0,6-0,7).

Дайын  бұйымның  қоймасы  да  бір  айда  шығарылған  трансформатордың  көлеміне  жететін  болуы керек.

Сондай-ақ, желдеткіш  бөлме, электробөлме  және  басқа  көмекші  бөлмелер  көзделену  керек. Есептелген аудандарды  сызбада  көрсету  керек.

Қоймаларға  машина  кіретіндей  етіп, қақпа  тамбур арқылы  жобалануы  керек.

Қоймалар  цехқа  түсетін  күн  сәулесін  жаппау  керек.

Әкімшілік – басқаруы  қызметкерлеріне  арналған  бөлмелерді жалпы цехта, кейде бөлек үйде орналастырады. Цех бастығы,  орынбасары,  қабылдау  бөлмелері 18м2  тең. Басқаларға  кеңселік  жұмыс ауданын былай есептеуге болады: , мұндағы С – басқару аппаратының саны (12-ші  тармақтан алынады  немесе  12-13  адам  деп  алуға  болады), б – бір  адамға  қажетті  жұмыс ауданы (6 м2).

Содан  басқа  асханаша  шамамен  54 м2, дене  жуғыштар, дәретханалар, вестибюль, дәліздер, тамбурлар  қажет. Бір  дене  жуғыш  кабинасы  1х1 м. Дәретхана  унитаз, бидэ, қол  жуғыш  болу  керек. Орын  жетсе,  цехта  физио  кабинет  болуы  мүмкін. Әкімшілік  бөлмелері   оңтүстік  жақта  орналасады.

 

Есептеу  жүргізу

1. Темір  қаңылтыр  қоймасының  ауданын  есептеу

 м2

  1. Мыстық  сым  қоймасының  ауданын  есептеу

м2

  1. Лак  қоймасының  ауданын  есептеу

4. Изоляциялық қағаз  (8 %мыстық сымнан)

 

 

Қорытынды кесте

Қойма (зат)

Сақталатын  көлем, m

Ку

А, м2

Темір  қаңылтыр

39

2 m/м2

0,7

27,9

Мыстық  сым

21

0,7 m/м2

0,7

42,9

Лак (он  қаңылтыр)

3,9

0,3 m/м2

0,6

21,7

Изоляциялық қағаз (8% мыстық сымнан)

1,7

0,3 m/м2

0,6

9,3

Дайын  трасформаторлар (1 ай  көлемі) Барлық трасформатор салмағы=Кк+Км+Кл+Киз

65,6

1,5 m/м2

0,7

101,8


 

5. КӨЛІК   ТАҢДАУ

 

Қоймалармен  байланысты   сыртқы  және  ішкі  көліктерді   таңдау  керек, олардың  тізімін  жазып, бағаларын  қою  керек.

 

3-кесте

Көлік  құралы

Саны

Баға, мың теңге

Электрокара

3

500

КамАЗ

2

1500

Қорытынды, мың  теңге

4500


 

Әдетте, шикізатты, дайын  бұйымды  жақын  тұрған  теміржол  стансасына  дейін  жеткізу  сатушының  міндеті, ол  шығындар  бағаға  қосылады.

 

  1. НЕГІЗГІ  ЖҰМЫСШЫЛАР  САНЫ  ЖӘНЕ

ЖАЛАҚЫНЫҢ  ЕСЕБІ

 

Бір  сменадағы  жұмысшылардың  саны  станоктар  санына  тең  болуы  керек, (Ск)+екі  адам (шикізат  әкелуші, бұйымды  әкетуші).

Әрбір  операцияда  істейтін   жұмысшылар  разряды  мен  жалақысы  былай  есептеледі:

0. Шикізат  әкелуші

 теңге

1. Штампышы

Жалақы=7600*1,45=11020 теңге

2. Сырлаушы

Жалақы=7600*1,3=9880 теңге

3. Жинаушы

Жалақы=7600*1,3=9880  теңге

  1. Ораушы

Жалақы=7600*1,45=11020 теңге

6. Өңдеуші

Жалақы=7600*1,6=12160  теңге

7. Құрастырушы

Жалақы=7600*1,75=13300 теңге

8. Дәнекерлеуші

Жалақы=7600*1,6=12160 теңге

9. Тексеруші

Жалақы=7600*1,75=13300  теңге

Бұйымды  әкетуші

Жалақы=7600*1,15=8740 теңге

Қорытынды  төмендегі  кестеге  жазылады.

4 кесте

Операция

Жұмысшының мамандығы

Разряд

Разрядтық

 коэф.

Жалақы, теңге

-

Шикізат  әкелуші

1

1

1

Штампышы

4

1,45

11020

2

Сырлаушы

3

1,3

9880

3

Жинаушы

5

1,3

9880

4,5

Ораушы

4

1,45

11020

6

Өңдеуші

5

1,6

12160

7

Құрастырушы

6

1,75

13300

8

Дәнекерлеуші

5

1,6

12160

9

Тексеруші

6

1,75

13300

-

Бұйымды  әкетуші

2

1,15

8740

Қорытынды, мың  теңге

109 мын тенге


 

Әрбір разрядтың жалақысы разрядтың коэффициентіне сәйкес болу керек. Мұнда әрбір ақша есептерін  теңгемен көрсету керек, ал тиындарды  санаудың қажеті жоқ.

Жалпы цехтағы айлық  жалақы былай  есептеледі:

1. Шикізат әкелуші

Жалпы айлық жалақы =9*7600=68400 теңге

2. Штампышы

Жалпы айлық жалақы =9*11020=99180 теңге

3. Сырлаушы

Жалпы айлық жалақы =9*9880=88920 теңге

4. Жинаушы

Жалпы айлық жалақы =9*9880=88920 теңге

5. Ораушы

Жалпы айлық жалақы =18*11020=198360 теңге

6. Өңдеуші

Жалпы айлық жалақы =9*12160=109440 теңге

7. Құрастырушы

Жалпы айлық жалақы =9*13300=119700 теңге

8. Дәнекерлеуші

Жалпы айлық жалақы =9*12160=109440 теңге

9. Тексеруші

Жалпы айлық жалақы =9*13300=119700 теңге

10. Бұйымды  әкетуші

Жалақы=9*8740=78660 теңге

Қорытынды  төмендегі  кестеге  жазылады.

 

5-кесте

Жұмысшының

мамандығы

Бір сменадағы жұмысшылардың  саны (барлық конвейрлерде)

Барлық сменадағы жұмысшылардың  саны

Жалпы айлық жалақы, тг.

Шикізат әкелуші

3

9

68400

Штампышы

3

9

99180

Сырлаушы

3

9

88920

Жинаушы

3

9

88920

Ораушы

6

18

198360

Өңдеуші

3

9

109440

Құрастырушы

3

9

119700

Дәнекерлеуші

3

9

109440

Тексеруші

3

9

119700

Бұйымды әкетуші

3

9

78660

Қорытынды, мың  теңге

1080


7 КӨМЕКШІ ЖҰМЫСШЫЛАР САНЫ МЕН  ЖАЛАҚЫНЫҢ ЕСЕБІ

 

Қажетті көмекші жұмысшылар санын студент өзі ойлап табу керек. Көмекші жұмысшыларға қоймашылар, жүкші, станок реттейтін және жөндейтіндер, жұмысшылар, электриктер, күзетшілер, тазалаушылар т.б. жатады.

Көмекші жұмысшылардың  жалақысы негізгі жұмысшылар жалақысынан  артпау керек, яғни олардың разряды 1,2,3,4 ғана.

 

6 – кесте 

 

Мамандық

Бірінші сменада

Екінші сменада

Үшінші сменада

Разряд

Біреуінің жалақысы тг

Жалпы айлық, тг.

Қоймашы

1

-

-

3

9620

9620

Жүкші

2

2

2

2

8510

51060

Станок реттейтін 

1

1

1

3

9620

28860

Станок жөндейтіндер

1

1

1

3

9620

28860

Жұмысшылар 

1

1

1

2

8510

25530

Электриктер

1

-

-

4

10730

10730

Күзетшілер 

1

1

1

2

8510

25530

тазалаушылар

2

2

2

1

7400

44400

Шофер

4

2

2

3

9620

105820

Қорытынды, мың  теңге

330


 

8 НЕГІЗГІ ЖӘНЕ  ҚОСЫМША ШИКІЗАТТАРДЫ ЕСЕПТЕУ

 

Мұнда барлық шикізат  шығындары ережелер арқылы саналады. Ереже арнайы техникалық анықтамалардан алынады. Трансформатордың басқа ұзындығының  ережесі былай есептеледі:

 

  1. Қаңылтыр

Жылдық шығын= Е*К=12*60=720

Жылдық ақша шығын= Жылдық шығын* Бір өлшемнің бағасы=720*10=7200 тенге

  1. Лак

Жылдық шығын= Е*К=0,2*60=12

Жылдық ақша шығын= Жылдық шығын*Бір өлшемнің бағасы=12*70=840 тенге

  1. Мыстық сым

Жылдық шығын= Е*К=8*60=480

Жылдық ақша шығын= Жылдық шығын*Бір өлшемнің бағасы=480*180=86400 тенге

  1. Картон

Жылдық шығын= Е*К=0,04*60=2,4

Жылдық ақша шығын= Жылдық шығын*Бір өлшемнің бағасы=2,4*35=84 тенге

  1. Пластмаса

Жылдық шығын= Е*К=0,02*60=1,2

Жылдық ақша шығын= Жылдық шығын*Бір өлшемнің бағасы=1,2*130=156 тенге

  1. Қалайы

Жылдық шығын= Е*К=0,012*60=0,72

Жылдық ақша шығын= Жылдық шығын*Бір өлшемнің бағасы=0,72*200=144 тенге

  1. Мастика

Жылдық шығын= Е*К=0,12*60=7,2

Жылдық ақша шығын= Жылдық шығын*Бір өлшемнің бағасы=7,2*200=1440 тенге

7 – кесте

 

 

Шикізат

Бір трансф. ереже / Е0/

Е

Жылдық шығын /Е*К/

Бір өлшемнің бағасы,  тг.

Жылдық ақша шығын,  тг.

Қаңылтыр, кг

3

12

720

10

7200

Лак, кг

0,05

0,2

12

70

840

Мыстық сым, кг

2

8

480

180

86400

Картон, кг

0,01

0,04

2,4

35

84

Пластмаса, кг

0,005

0,02

1,2

130

156

Қалайы, кг

0,003

0,012

0,72

200

144

Мастика, кг

0,03

0,12

7,2

80

1440




Қорытынды: 96 мың тг,

 Айлық шығын: 8 мың тг,

Қорытындыдан 15% қосылған құнның салығы - 15 мың тг.

 

9 ӨНДІРІСТІ  ДАЙЫНДАУ

 

Инженерлік дайындау мақсаты – жаңа немесе өзгерген бұйымның идеясын табу, бұйымды жобалау, бұйымды шығару, жоғары сапасына жету. Жаңаруына орай машиналарды төрт топқа бөледі:

а) ортақ шығаратын бұйымның

б) машинада көп бөлшектер өзгерген

в) машинаның немесе аспаптың мөлшері  және қуаты басқа қасиеттері өзгерген

г) өмірде болмаған.

Машинаның жаңалығына және құрамына сәйкес инженерлік дайындалуының көлемі қажет болады. әрбір кәсіпорында  жыл сайын техникалық дамыту жоспары жазылады. Сонда инженерлік дайындау жұмыстары көзделеді. Инженерлік дайындауды үш сатыға бөлуге болады:

а)  ғылыми-техникалық дайындау

б) конструкциялық дайындау

в) технологиялық дайындау

Ғылыми-техникалық дайындау бұл ғылыми техниканы негіз етіп, қажетті бұйымды шығаруға мақсат қою. Конструкциялық дайындау машинаның нақты сызбаларын сызу. Сызбаларды жасағанда „Бірыңғай конструкциялық құжаттар жүйесі” гостары пайдаланады. Бұл жүйеге 180-ге жақын ГОСТ кіреді.

Конструкциялық жұмыстардың  бағаы және оларды жасау үшін қажет  уақыт арнаулы анықтамалылықтарда бекітілген. Конструкциялық сызбалар көбінесе бір рет жасалынады. Олар жұмыс жобасы деп аталады. Машинаның  конструкциясы құрамды болса  және бірінші рет жасалған болса, сызбаларды екі рет жасауы мүмкін.

1-ші саты жоба.

2-ші  саты жұмыстық  құжат.

Машинаның сызбаларын жасағанда, конструкторлық мынадай талаптар жасалуы  тиіс:

    • бұйым қарапайым болу керек (артық бөлшектер болмау керек);
    • бұйымның материалдары арзан және жеткілікті болу керек;
    • бұйым жеңіл шағын болу керек;
    • бұйым мықты ұзақ өмір болу керек;
    • технологиясы ыңғайлы болу керек;
    • орынбасарлық келешек бұйымдарда бұрынғы бұйымдардың бөлшегі

болу керек;

    • бұйымдар стандартталған болу керек;
    • бұйымның бөлшектері унификацияланған, яғни көп бұйымдарға

қажет болу керек.

11 АВТОМАТТАУ ЖӘНЕ  АВТОМАТТЫҚ БАСҚАРУ МӘСЕЛЕЛЕРІ

 

Автоматты басқару жүйелерiн өндiруге адам денсаулығына зиян келтiретiн қауыпты  жұмыстарды механикаландыруға микропроцессорлық  техника кеңiнен пайдаланылады.

Өнеркәсіпті ұйымдастыру, жоспарлау және басқару трансформатор жасау өндірісін ұйымдастыру