«Яссауи» туристік фирмасының маркетингілік стратегиясының қалыптасуы

ЯССАУИ» ТУРИСТІК ФИРМАСЫНЫҢ МАРКЕТИНГІЛІК  СТРАТЕГИЯСЫНЫҢ ҚАЛЫПТАСУЫ

«Яссауи» туристік фирмасының қызметін талдау және оның туристік қызмет

ЖШС «Яссауи» туризм компаниясы 1956 жылдан бері ірі фирмалар

Көптеген жылдардан бері компания «Яссауи» Біріккен Араб Эмиратына, Түркияға,

Жоғары кәсіпқойлықты тәжірибелі мамандар штаты, көптеген жылдарға созылған ірі

Компанияның ең жақсы серіктестерінің  бірі «Royal Park» (БАЭ) болып

Эмират туралы әсер – бұл жыл онекі ай күн

БАЭ – отелдер, дүниежүзінің ең жақсы отелдерімен теңеседі, ал

БАЭ – бұл сатып алуды ұнатушылар үшін жұмақ, арабша

Қарапайым заттардың табиғаты мен  мәдениеті, дәстірі мен қазіргісі, әсерлілігі

«Яссауи” туристік фирмасы 1996 жылы Қатысушылар шешімінің негізінде

Қызметкерлер штаты 23 адамнан тұрады.

Сурет 1. «Яссауи” туристік фирмасы  қызметкерлерінің штаты.

Фирма қызметтің келесі түрлерін көрсетеді:

- Туризм, отелдерді, туристік базаларды,  мотелдерді, экскурсия ұйымдастыру  бойынша

- Мамандардың туристік сапарлары  мен іссапарларын ұйымдастыру; 

- Таяу және алыс шетелдердегі  халықаралық туристік қызметтерді  жүзеге

- Әртүрлі елдердің әуе жолы  компанияларының ішкі және шетелдік

- Сауықтыру және демалыс үйлерінде  жолдамаларды өткізу.

«Яссауи» Сіздің осы еліктіретін  және таң қалдыратын елді өзіңізгн

Біз Сізге өте кереміт демалыс, істік сапар, әртүрлі экскурсиялық

БАЭ бағытындағы қызмет көрсету  диапазоны өте кең:

- Ең жақсы отелдер

- Қолайлы бағалар 

- Рұқсатнамалар

- Шоп - турлар 

- Интернетте турларды резервте  сақтау 

- VIP сервис 

- Экскурсиялық бағдарламалар. 

Сонымен қатар, «Яссауи» туристердің  алдында өзінің есігін қонақ жайлылықпен

«Яссауи” фирмасы тапсырыскерлерді дүниежүзінің 30-дан астам елдеріне жіберуді жүзеге

Сонымен қатар, «Яссауи” фирмасы дүниежүзінің кез – келген нүктесіне

«Яссауи” фирмасы тапсырыскерлерді тартудың қосымша әдістерін қолданатын аз фирмалардың

Туристік рынок, ішкісі болсын, халықаралық болсын, - ең бәсекелесті

«Яссауи” фирмасындағы жарнамалық – ақпараттық қызмет екі деңгейде жүзеге

- мемлекеттік макро деңгейде;

- коммерциялық құрылымдар, немесе  микро деңгейде (қонақ үйлер,

Макро деңгейдегі жарнама мемлекеттік  реттеу органдарымен жүргізіледі - министрліктермен,

- елдің тұтас немесе бір регионының қолайлы тұлғасын жасау

- әлуетті тапсырыскерді көптеген  туристік бағыттардың ішінен өзінің

Макро деңгейдегі жарнама қызметі  негізінде бюджеттік қаражатпен жүргізіледі.

Микро деңгейдегі жарнаманың негізгі  мақсаты, немесе коммерциялық жарнаманың

Туризмдегі жарнамалық қызмет, оның ішінде қазақстандық, қатаң реттеледі. Мемлекет

Жарнамалық бағдарламаны әзірлеудегі  бірінші қадам – жарнаманың мақсатының қойылымы.

«Яссауи” фирмасында жарнама бюджетін есептеу келесідей түрде жүргізіледі:

Жарнама мақсатын анықтап алып, фирма  жарнамалық бюджет орнықтырады. Бюджетті

Бәсекелестердің шығыны деңгейінен шыға отырып – бәсекелестер деңгейімен шығынды

Жарнамалық бағдарламамен көзделетін мақсаттар мен міндеттерден шыға отырып

Өнімнің өздік құнына жатқызылған, жарнамаға кеткен нақты шығындардың жалпы

Біздің қызметтеріміз 140000 тұтынушылардан тұратын рынокқа ұнай алады. Мақсаты

Жарнаманы тарату құралдары туралы шешімдер.

Жарнамалық жарияламаны мақсатты аудиторияға дейін жеткізу үшін бұқаралық ақпарат

- қамту, жиілік және ықпал ету дәрежесін таңдау;

- ақпарат құралдарының басты  түрлерін таңдау;

- ақпаратты тарату құралдарының  нақты түрлерін таңдау;

- ақпарат құралдарында жайғасу  уақытын таңдау.

Туристік өнім жарнамасының ерекшелігі сонда, теледидар бойынша ол ондай

- сенімділік пен беделділік;

- қалпына келтірудің жоғары  сапасы;

- тіршілік ұзақтығы;

- қайтара оқушыларының мәнді  саны;

- оқушылар арасындағы жақсы “өтімділік”;

- жоғары демографиялық және  географиялық селективтік.

Жарнама құны 1000 адамға есептелген. Жарнаманы нақты тасымалдаушыларды таңдау.

1 кестеден көреміз, ақпарат тарату  тұрғысынан қарағанда, қазіргі кезеңде

Кесте 1

Жарнама құнын есептеу 

Атауы Тираж 

Мақсатты нарық,%

Әлуетті мақсатты

адам Жарнама құны (1/2 бағана),

тенге Айынашығу жиілігі, рет Жарнама құны, 1000 адамға,

Туризм и отдых 85000 40 % 34000

Караван плюс 85000 54 % 45000 7200 4

Эконом 10000 40 % 34000 6950 2 204

Хабарландырулар мөлшері газеттің бір бетінің 1/2 таңдайды, өйткені бұл

Барлығы, айына орта шамамен жарнама  құны 256354 тенгені

Негізгі жарнамаға қосымша басылым жарнамасын қолдану: календарлар мен буклеттер

Ай сайын есептеп тұру қажетті:

Жалпы пайда, тенгемен:

Од = V х Ц - С х n

V – жарнама бойынша сатып  алынған қызметтер саны,

Ц – қызмет бірлігінің құны,

С – бір жарияламаның құны,

n - жариялама саны.

Сонымен қатар «Яссауи” фирмасында, жарнама бюджетін негіздеу үшін келесідей

Дебиторлық берешек айналымдылығы:

;

мұндағы - дебиторлық берешек айналымдылығы коэффициенті

- турларды өткізуден түскен ақша (мың тенге);

- дебиторлық берешектің орташа  шамасы (тенге).

Дебиторлық берешекті өтеу кезеңі:

;

мұндағы - дебиторлық берешекті өтеу ұзақтығы

- есеп беру кезеңі (күндер);

- дебиторлық берешек айналымдылығы  коэффициенті (айналым саны).

Дебиторлық берешекті басқарудың бірқатар жалпы ұсыныстары бар:

– тапсырыскерлермен есептесу күйін  бақылауды орнықтыру;

– бір немесе бірнеше ірі тапсырыскерлермен төленбеу тәуекелдігін төмендету

– дебиторлық және несиегерлік берешектер қатынасын қадағалау, өйткені дебиторлық

– ұзақ мерзімді төлем кезінде жеңілдіктерді ұсынуды қолдану.

Фирманың іскерлік белсенділігі, бәрінен бұрын, ресурстарды қарқынды қолдану, олардың

1. Активтер пайдалылығы (мүлік) - кәсіпорын активке

;

мұндағы - активтер (мүлік) пайдалылығы;

- кәсіпорын қарамағында қалатын пайда (таза пайда);

- активтердің орташа шамасы (баланс  валютасы).

2. Меншікті капитал пайдалылығы: 

- пайданың меншікті капиталға қатынасын көрсетеді;

;

мұндағы - меншікті капитал пайдалылығы;

- кәсіпорын қарамағында қалатын  пайда 

(таза пайда);

- меншікті капиталдың орташа  шамасы.

Капитал пайдалылығы мен сату көрсеткіштерін талдау, талдау жүргізілген кезеңде

Сату пайдалылығын ұсынылатын қызметтерге  бағаны жоғарылату жолымен немесе оларды

Бұл көрсеткіштердің бәрі ай сайын немесе тоқсан сайын есептеліп

Бұл жарнамалық компания сатудың қандай деңгейіне келтіретінін қазір

Көздер бойынша тапсырыстардың бөлінуі.

Турфирманың әрбір бөлімшесі үшін нақты міндеттер белгіленген, бірақ туристік

Туристік ағым бұл туристердің  елге үздіксіз ағып келуі ьолып

Туристік күндер саны келесі формула бойынша анықталады:

Д=Ч*t

Мұндағы:

Д – туристік күндер саны, адам/күн;

Ч – туристер саны, адам;

t – бір туристің берілген аймақта болуының орташа ұзақтығы.

Келесі кестеде «Яссауи» турфирмасының 2004-2005 жылдар аралығындағы туристерге

Кесте 2

«Яссауи» турфрмасының 2004-2005 жылдар аралығындағы туристерге қызмет көрсету  құрылымы

Елдер Қызмет көрсетілген туристер саны, адам Үлес салмағы, %

%

АҚШ 23 0,15 234 0,23

Канада 20 0,13 184 0,18

Франция 80 0,52 670 0,67

Германия 120 0,79 1020 1,02

Швеция 45 0,3 414 0,41

Туркия 2550 16,7 18063 18,03

БАЭ 3215 21,1 28650 28,61

Бельгия 46 0,3 476 0,48

Испания 125 0,83 1314 1,31

Англия 64 0,43 566 0,58

Канар аралдары 80 0,52 944 0,95

Египет 31 0,2 332 0,33

Греция 42 0,28 470 0,47

Голландия 28 0,19 196 0,2

Италия 236 1,55 1929 1,94

Үндістан 570 3,74 485 0,48

Қытай 7890 51,7 43395 43,3

Жапония 86 0,57 812 0,81

Барлығы: 15251 100 100154 100

Туристік ағым - құбылмалы құбылыс. Туристік ағымның құбылмалылығын сипаттау

Кқ =Д max/Дoa * 100%

Мұндағы:

Кқ – туристік ағымның құбылмалылық коэффциенті;

Дmax – бір айдағы максималды туристік ағымдық туристік күндер

Доа – орташа айлық туристік күндер саны.

Орташа айлық туристер күндер саны жылдық туристік күндер санын

Доа=Джылдық / 12,

«Яссауи» турфирмасы бойынша орташа айлық туристік күндер саны келесіге

11128/12=927,3

Ал туристік ағымның құбылмалылық коэффициенті «Яссауи» турфирмасы үшін келесідей:

1125/927,3*100%=121%

Бұл коэффициент маусымдық фактордың  туристік ағым құбылмалылығына өте үлкен

Құрылған уақытынан бері «Яссауи» турфирмасы 329 ұйымдасқан топтарды қабылдап,

Кесте 2 көрініп тұрғандай, Қытай -51,7, БАЭ-21,1, Түркия –

«Яссауи» турфирмасының қызметінің негізгі экономикалық көрсеткіші болып  айналыс шғындары

Турфирманың айналс шығындары келесідей  негізгі көрсеткіштермен сипатталады:

- айналыс шығындарының абсолюттік  сомасы;

- турфирманың айналыс шығындарының  деңгейі; 

- шығын қайтарылымдылығының деңгейі; 

- айналыс шығындарының рентабельділік  деңгейі. 

Айналыс шығындарын талдау турфирманың  бухгалтерлік және статистикалық қорытындылары және

Турфирманың қаржылық қорытындысы  оның шығындарды төмендетуіне байланысты болады. «Яссауи»

Кесте 3

«Яссауи» турфирмасының айналыс  шығындарының құрылымы

Айналыс шығындары 2004 жыл 2005 жыл Ауытқу, тенге 

Сомасы, тенге Табыстағы үлесі, % Сомасы, тенге Табыстағы үлесі,

1 2 3 4 5 6

Басқа ұйымдардың қызметтері 431704 4,46 468295 4,7 36591

Автокөлікті жалға алу 97500 1,0 101630 1,02 4130

1 2 3 4 5 6

Еңбек ақы 6115200 63,2 6165076 62,1 49876

Амортизацялық аударымдар 37660 0,39 38080 0,38 420

Банктік қызмет көрсету бойынша  шығындар 76896 0,8 81684 0,82

Жалға алу 840000 8,7 842000 8,5 2000

Кеңсе шығындары 48110 0,5 50260 0,5 2150

Коммуналды шығындар 211100 2,2 241225 2,4 30125

Барлығы 7858170 81,2 7988250 80,5 130080

Табыс (ҚҚС - есептемегенде) 9675580

9925733

250153

«Яссауи» турфрмасы бойынша 70% жуық шығындар «Еңбекақы» бабына келеді.

Кестеден көрініп тұрғандай, барлық баптар бойынша өсу динамикасы байқалған.

Егер туристік қызметтер көлемі мен айналыс шығындарының өсу  қарқынын

Айналыс шығндарының сомасының  туристік қызметтер көлеміне қатынасы айналыс шығынлары

«Яссауи» турфирмасы үшін айналс шығындарының деңгейі:

2004 жылы 

2005 жылы 

«Яссауи» турфирмасы бойынша көрсеткен  туристік қзметтер көлеміндегі айналыс  шығындарының

Айналмалы шығындар, банктік қызмет көрсету бойынша шығындардың  артуы ең

2005 жылғы материалды шығындардың  үлес салмағы 2004 жылмен салстырғанда

Төмендегі кестеде (кесте 4) «Яссауи» турфирмасының 2004-2005 жылдардағы қаржылық

Кесте 4

«Яссауи» турфирмасының қаржылық көрсеткіштерінің деңгейі мен динамикасын  талдау

№ Көсрсеткіштер 2004 жыл 2005 жыл 2004 жылға қатысты

1 Табыс (ҚҚС- ты есептемегенде) 9676 9926 102,6

2 Айналыс шығындары 7858 7988 101,7

3 Өнімді өткізуден түскен табыс  269 349 129,7

4 Басқалай өткізуден түскен  табыс 79,8 85,3 106,9

5 Өткізуден тыс операцялардан түскен табыс пен шығындар сальдосы

6 Барлығы 496 583 117,7

7 Табыс (ҚҚС – ты есептемегенде ) 347 408

Кестеден көрініп тұрғандай, қарастырылып отырған кезеңде «Яссауи» турфирмасы 2004

Турфирманың жнтық табысының қалыптасуның негізі болып туристік қызметтен

Турфирманң қаржылық қорытндысының  өзгеруі төрт фактордың өззгеруіне байланысты:

көрсетілген қызмет көлемі;

көрсетілген қзмет құрылымы;

айналыс шығындарының өзгеруі;

қызмет бағасының өзгеруі.

Қаржылық қорытындының жоғарыда айтылған факторлар есебінен өзгеруі 

келесідей байланыстар арқылы анықталады:

Қаржылқ қортындының көрсетілген  қызмет көлемінің (ΔРр1) өзгеруіне байлансты өзгеруін

ΔРр1=Ро(К2-1),

Мұндағы

Ро- базисті қаржылық қорытынды;

К2- қызмет көрсету көлемінің толық шығындар бойынша өсу коэффициенті

(К2=S1/S2).

Бұл көрсеткішті «Яссауи» турфирмасы бойынша есептейік:

К2=9676:7858=1,231,

ΔРр1=347(1,231-1) =80,2

Қаржлық қорытындының көрсетілген  қызмет шығындарының 1 теңгеге өзгеруі  салдарынан

ΔРр3= (S1/ -So/QPo)Po,

Мұндағы

Qpo- базисті кезеңде көрсетілген қызмет көлемі;

QP1- есепті кезеңде көрсетілген қызмет көлемі;

So – базисті кезеңдегі көрсетілген қызмет шығындары;

S1 – есепті кезеңдегі көрсетілген қызмет шығындары.

«Яссауи» турфирмасы бойынша бұл көрсеткіш 2004-2005 жылдар үшін:

ΔРр3=(7988:9926-7858:9676)347=34,7 мың теңге

3. Қаржылық қорытындының өткізу құрылымының өзгеруі есебінен өзгеруін төмендегі

ΔРр2= Ро(К1-К2),

К1- есепті кезеңдегі баға бойынша өткізу көлемінің өсу коэффциенті

Осы есептеулерді «Яссауи» турфирмас бойынша есептеп табамыз:

К1=9926:9676=1,026,

ΔРр2=347(1,026-1,231) =-71мың теңге

Қаржылық қызметті факторлық талдау қортытындысы кесте 5 көрсетілген:

Кесте 5

«Яссауи» турфирмасынң пайдасын факторлқ талдау қорытындысы

Көрсетілген қызмет көлеміне байланысты қаржылық қорытындының өзгеруі 2005

Қаржылық қорытындының өзгеруі +426,36

Соның ішінде :

Көрсетілген қызмет көлемінің өзгеруі есебінен

өткізу құрылымының өзгеруі есебінен

өткізу шығындарның 1 теңгеге өзгеруі есебінен

+80,2

-71,0

+34,7

2005 жылғы жағымды қаржылық қорытынды көрсетілген қызмет

шығындарының 1 теңгеге төмендуі есебінен болған, осының салдарынан табыс

Яғни, «Яссауи» турфирмасына қаржылық қорытынды көрсеткішін жақсартуға мүмкіндік беретін

Қаржылық талдаудың негізгі мақсаты – қаржы көлемі мен құрылмының

Мұндай талдауды жүргізу барысында төмендегідей көрсеткіштер есептелінеді:

Автономия коэффициенті кәсіпорынның заемдық көздерден тәуелсіздігін, кәсіпорынның жалпы қаржы

22305:23515=0,95

2005 жылы бұл көрсеткіш >0,5 нормасында 0,95 – ке

0,05 – ке тең заемдық және өзіндік қаржының қатынасын

1210:22305=0,05

Маневрлік коэффициенті кәсіпорынның өзіндік қаржысының қандай бөлігі мобильді түрде

(22305-99):22305=0,99

«Яссауи» турфирмасы бойынша бұл көрсеткіш 0,99 – ге

Банкроттық коэффициенті баланс активі сомасындағы өзіндік айналмалы қаржының үлес

(520+1320-780):23515=0,05

0,05 - ке тең бұл коэффициент турфирманың нарықтағы

Кәсіпорын қызметінің тиімділігін бағалауда кәсіпорын иелігіндегі қаржыны қолдану рентабельділігі

Қор қайтарымдылығы капитал бірлігіне келетін туристік қызметтер көлемін сипаттайды

Кесте 6

№ Көрсеткіштер 2004жыл 2005 жыл

1. Табыс (ҚҚС-ты есептемегенде), мың теңге 9676 9926

2. Айналыс шығындары, мың теңге 7858 7988

3. Таза табыс, мың теңге 347 408

4. Негізгі қордың орташа жылдық құны, мың теңге 335

5. Негізгі қорлардың қор қайтарымдылығы коэффициенті (1 жол/4

6. Негізгі қорлардың қор сыйымдылығы коэффициенті (4 жол/1

7. Негізгі қор бойынша рентабельділік коэффициенті (3 жол/

8. Рентабельділік деңгейі (3 жол/ 2 жол)*100% 4,4 5,1

Кестеде көрсетілген көрсеткіштердің өзгеру динамикасы фирманың капиталды қаншалқты тиімді

Турфирманың шаруашылық көрсеткіші – оның табыс деңгейі. Турфирманың табысы

- турфирманың шаруашылық қызметін жүргізумен байланысты шығындарды өтеу;

- табыстың бір бөлігі әр түрлі салықтарды төлеуге кетеді;

- табыстың белгілі бір бөлігі пайданың қалыптасу көзі болып

Жоғарыда айтылғанды қорытындылай келе, 2005 жылы «Яссауи» турфирмасының қаржылық

2.2 «Яссауи» туристік фирманың туристік қызмет ассортименті

Туризмде маркетингке шын мәнінде  қажетті көңіл бөлінген жоқ. Маркетингілік

Туристік маркетингтің ерекшеліктері  туристік өнімнің айрықшылығына  тәуелді және туристік

Туризм аясындағы әйгілі қайраткер  В.Б.Сапрунованың анықтауы бойынша  “туристік

Туристік өнім өзінің өзіндік ерекшелігі бойынша көпспектрлі, өйткені оның

Туристік қызметті тұтынушының  өзіндік ерекшелігі, туристік қызметтің  сапасын бағалаудың

Туристік қызметті өндірушілердің өзіндік ерешелігіне, әртүрлі мақсаттары бар, туристік

Өндірістің ерекшеліктерін және туристік өнімнің өткізілімін ескере отырып, туризмдегі

– туристік қызметке сұраным тұрақты өседі, сондықтан туристік маркетингтің

– тапсырыскерлерге қатысты сенімді  және факторлық ақпараттық саясат;

– мерзім аралық кезеңдегі туристік қызметтің диверсификациясы мен

– тұтынушының психологиялық, рухтық – эмоционалдық аспектілерін ескеру және

– қызмет көрсету рыногінің барлық қатысушыларының маркетингілік зерттеулерінің өзара

Біздің пікірімізше, туристік қызметтер сұранымының ерекшеліктері мен ұсыныстарына талдау

Әлуеттік сұранымның көлемі саяхаттағысы келетін тұтынушылар мөлшерімен (санымен) анықталады.

Туристік сұранымға факторлардың екі түрі ықпал етеді: жалпы экономикалық

Жалпы экономикалық фактордың элементтерінің бірі, сатып алу қабілеттілігімен көрсетілетін,

Сол, жан басына шаққандағы пайданың өзгерісі шоп – турлардың

Туристік сұранымның қалыптасуына демографиялық факторлар өте маңызды ықпал көрсетеді.

Туристік индустрия үшін маңызды болатын мәселе, жас құрылымының өзгеруі,

1999 жылы республикада ересек  жастағылар санының артуы байқалады,  мысалы

Туристік сұранымға ықпал ететін демографиялық факторлар арасында, жанұялардың құрылымдық

Туризмге сұранымды анықтау  кезінде, біз ерекше мәнді, бос уақыт

2000 жылдың наурыз айының аяғында,  жұмыспен қамтамасыздандыру қызметінде  жұмыссыздар

Бір қараған көзқараста парадокстық құбылыстар өтуде: жұмыссыздықтың күрт жоғарылауы

Батыс ғалымдары туристік сұранымға ықпал ететін мәдени факторларға ерекше

– гедонизм (байлыққұмарлық) - өмірден  ләззәт алуға бағдарлану;

– баламалы мәдениетке бетбұрыс;

– ойдың экологизациялануы.

Гедонизм (байлыққұмарлық) қанағаттануға және әсерді өзгертуге сұранымды ұсынады. Баламалы

Батыстың туристік өнімінің қазіргі  тұтынушысының маңызды сипаты дүниетануды  экологизациялау

Қазақстанның туристік өнімін тұтынушыға экономикадағы реформалаудың өтуі, нарықтық қатынастарға

Кез – келген елде және кез –  келген туристік

Тұтынушы тәртібінің стереотипінде  соңғы он жылда түбірлі өзгерістер болды:

Туристік индустрия үшін тұтынушылар  үшін артықшылықты, туристердің сапары кезіндегі

Осы модельге сәйкес туризмде туризмнің  жеке түрлері үшін туристік

– қажетті (мәнділіктің 1 мәні беріледі);

– қалаулы (мәнділіктің 0,5 мәні беріледі);

– талғаусызды (мәнділіктің 0 мәні беріледі).

Сауалданушыларға әрбір сипаттама бойынша үш деңгейдің бірін белгілеу ұсынылады.

Бұл кезде сапалық сипаттаманың салмағы келесі теңдеумен анықталады:

mi = n1 ( 1 +

мұндағы n1 және n0,5 – туристік қызметтің

Осы сауалданудың көмегімен және оны  өңдеудің көмегімен туризмнің әрбір

Кn= ( m i

i = 1

m i көрсеткіші жеке сапалық сипаттаманың  тұтынушымен көрсетілген мәнділік

Бұл әдіс туристік қызметті өндірушілерге туристерге қызмет көрсету кезінде

Жоғарыда айтылғандардан шыға отырып, туризмнің әртүрлі түрлері және жалпы

Маркетологтарға, маркетингтің диффузиялық  моделіне сәйкес, сапарға баратын  әрбір ел

Тұтынушылар жауаптары объективті болуы үшін және оларды алу мүмкіндігі

Қазіргі уақытта мүдделері бойынша  туризмге мамандандырылу мен саралану процесі

Сапарлардың жиілігіде, ұзақтығыда өзгерді. 1990 жылы ҚР кетушілер сапарының

Кіру туризміне келетін болсақ: шетелдік туристерде демалыстарын «үзгілеу»  беталысы

Қазіргі туризмнің ерекшелігі туристік демалыстың қарқындануы, кездесулер, қыдырулар, шытырманды

Туристік ұсыныстың негізгі  компоненттері болып, туристік көңіл аударатын жерлер,

Қазақстандағы көңіл аударатын жерлерге 9 мың анықталған ескерткіштер жатады,

Орналастыру құралдары туристік ұсыныстардың ең маңызды бөлігін көрсетеді. Сондықтан

Туристік ұсыныстарды анықтаушы  факторлардың бірі – көлік құралы. Қазақстанда

Маркетингілік қызметте рыноктың саралануы маңызды буын болып табылады. Фирмамен

Қазіргі кезде туристік қызметті әлуетті  тұтынушылардың массасының сегменттерге бөлінуінің

Қазіргі кезде әртүрлі авторлармен  рыноктің саралануының әртүрлі критериялары ұсынылады,

Туристік компания “Яссауи” өзінің қызметінің ең басында меншікті маркетингілік

Туристік қызмет рыногінің саралануы  кезінде қолданылатын негізгі критериялар:

Сұраныстың географиялық параметрлері бойынша мүшеленуі тұрақты тұратын  елдің ішкіге,

Қазақстанда туризмнің шығу сегментінде өсу динамикасының беталысы байқалады, ондағы

Шығу туризміне сұраныстың төмендеуінің сипаты кездейсоқтық емес. Туристік белсенділіктің

Әлуеттік шетелдік туризмді тарту  үшін, жан – жақты маркетингілік

Турсапардың географиялық мақсатынан екінші параметр бойынша саралану келесі критериялар

Кесте 7

Қазақстан Республикасында туристердің  кіру және шығу құрылымы

Елдер атауы 1998 жыл, кірушілердің жалпы  санынан, %

2003 жыл 

Шығушылар

дың жалпы санынан, % Кірушілердің жалпы санынан,

Германия 23,9 11,12 18,1 43

Ресей 19,4 47,28 0,87 10,5

Түркия 12,6 3,79 25,6 5,5

АҚШ 11,6 9,88 0,15 4,5

Жапония

3,6

4,2

Қытай

2,56 21,2 2,9

Франция

2,25 0,56 2,3

БАЭ

18 0,2

Қазақстандағы туристердің негізгі ағыны Ресейден екені байқалады, бұл рекреациялық

“Яссауи” компаниясы рыногінің  саралануының келесі критериясы өзіне  келесі параметрлерді

Әлуеттік туристер массасының мінездемелері  мен саяхаттауға қатынасы бойынша жеке

Психологиялық критериялардың негізгі  параметрлері болып табылатындар: уәж, сапарлар, турист

Туристік бизнесте турөнімді өткізудің  каналдар жүйесі үлкен роль атқарады.

Динамикадағы өткізімнің каналдар құрылымы статикалық болмайды, өзгерістер белгілі бір

Кесте 8

Қазақстан рыногінде өткізілген, әртүрлі  типті сапарлар саны және

Туроператорлар 2002ж., сапарлар саны Үлес, % 2003ж., сапарлар саны

Яссауи 14776 2,1 16547 2.6

Гиацинт 8270 1.2 25534 3.8

Жаңа-Арқа 15397 2.2 32388 5,7

Квадротур 20394 2.9 26340 4.3

Спутник Казахстана 10395 1.5 16254 2.5

Туроператорлар бойынша барлығы 64232 9.9 117063 18.0

Қазақстан бойынша барлығы 700500 100 650218: 100

Шоғырлану дәрежесінің соншалықты жоғары болмағанына қарамастан, ірі туроператорлармен

Бұл беталыстың ары қарай дамуы, өткізу жүйесінің одан үлкен

Фирмалардың мамандануға беталысы күшеюде, ұсынылатын турлар спектрі кеңеюде және

Маркетингтегі өзекті кезеңдердің  бірі жарнама болып табылады. Туристік салады

Шетелдегі ұлттық туристік ұйымдар  туристік жарнамаларға шетелдік туризм табысының

Саралаудың бірінші принципі – тапсырыскерлердің сапар мақсаты негізінде. Сапар

“Яссауи” фирмасының талдауы бойынша, айына бір тұтынушыға келетін табысы

Компанияның сауалдамасының көрсетуі бойынша, туристердің басым көпшілігінің табысы 15

Әлуеттік туристер массасының мінездемелері  мен саяхаттауға қатынасы бойынша жеке

Сапарлар уәждемесіндегі ең үлкен  меншікті салмақ саяхаттау немесе

Идеал жағдайда әрбір тапсырыскер тек соған арналған қызметтер мен

Маркетингілік талдау тұтынушылық беталысының ерекшеліктерін, экономикалық, демографиялық факторлардың туризм

Қазақстанда туристік рыноктың нашар  дамуына байланысты, экономиканың бұл секторындағы

Сонымен қатар, Қазақстан бойынша  турлар пайда болады, таяу шетелдердегі

Бәсекелестік жағдайлардың күшейген кезінде, Қазақстандағы туристік фирмалардың саны 100

Әсіресе біздің фирма үшін маңызды  мерзімдер аралығындағы кезеңге  экономикалық

Біз қарастырып отырған фирма, жүзіндіде орын алу үшін, біздің

Одан өзге, тапсырыскерлерге қызмет көрсету сапасын күрт жақсарту қажет.

Яғни, туристік фирма туризм рыногінде тұрақталып қалғысы келсе, оның

Халықаралық туристік маршруттарда бәсекелестік күшті болуына және ондағы

Келешектігі бар бағыттардың бірі жергілікті туристік маршруттардың ұйымдастырылуы болып

Қазақстанның ең әдемі қаласы Алматы бойынша экскурсия ұмытылып барады.

Қазақстандағы экскурсияның жаңа бағыты – бұл өндірістік экскурсиялар жүргізу

Туристік қызмет көрсетудің, маршруттардың  және экскурсиялардың әр алуан болуымен

3 ТАРАУ. Туристік қызметтің бәсекеге  қабілеттілігін жоғарылату жолдары 

3.1 «Яссауи» туристік фирмасының  туристік қызметінің бәсекеге 

қабілеттілігін маркетингтік зерттеу 

Рыноктың тез өзгеретін жағдайларында, кез – келген туристік кәсіпорынның

Бұрынырақ, шотландия экономисті және философы А. Смит, еркін рыноктың

Маркетингілік зерттеу ұғымы нені түсіндіреді? Бұл есепте бүгінгі күні

Келтірілген анықтамаларға негіздей отырып, біздің көзқарасымызда, ең маңызды сипаттамаларды

- маркетингілік деректерді жинаудың, талдаудың және өзінше түсіндірілуінің ғылыми

- маркетингі саласында басқару  шешімін қабылдау

Сонымен, жоғарыда айтылғандарды тұжырымдай отырып, келесідей қорытынды жасауға болады,

Туризмдегі маркетингілік зерттеулер, туристік кәсіпорынды рыноктармен, тұтынушылармен, бәсекелестермен және

Туризм рыногіндегі коммерциялық қызметтің табысы, бірінші кезекте, тартымды, қызықтыратын

Туристік қызметтің сезімсіздігі немесе материалдық емес сипаты, оларды алғанға

Өндіріс пен қызметті тұтынудың тығыз байланысы маркетингтің жаңа функционалдық

Туристік қызметті өндіру мен тұтыну процесіне сатып алушыны тарту,

Өндіріс пен қызметті тұтынудың тығыз байланысының сөзсіз салдары, кімнің,

Қызметтің түрленбелілігін төмендету  үшін қызмет көрсету стандарттары әзірленеді –

Туристік қызметтің сипатты  ерекшелігі, оның сақталуға қабілетсіздігі болып табылады.

Туризмдегі қызметтің қарастырылған  жалпы сипаттамалары (сезімсіздік, өндіріс пен тұтынудың

Туристік өнімге, қызметтердің жоғарыда көрсетілген жалпы өзіндік сипаттамаларымен қатар

Біріншіден, әртүрлі компоненттер арасындағы өзара қатынастың күрделі жүйесімен сипатталатын,

Екіншіден, туристік қызметке сұраныс  табыс деңгейі мен бағаға ғана

Үшіншіден, қағида бойынша, тұтынушы өнімді оны қолданғанға дейін көре

Төртіншіден, тұтынушы өзін өнімді тұтыну орынынан алшақтататын ара қашықтықты

Бесіншіден, туристік өнім кеңістік пен уақыт сияқты ауыспалыларға тәуелді,

Алтыншыдан, туристік қызметті ұсыну  икемсіз өндіріспен ерекшеленеді. Олар тікелей

Жетіншіден, туристік өнім, әрқайсысының өзіндік жұмыс әдісі, айрықшалықты қажетсінуі

Сегізіншіден, туристерге қызмет көрсету  сондай ұсақ – түйектерден тұратын

Тоғызыншыдан, туристік қызмет көрсетудің сапасын бағалау едәуір субъективтілікпен ерекшеленеді:

Ақырында, оныншыдан, туристік қызмет сапасына, форс – мажор (төтенше

Маркетинг теориясында бекітілген өнімнің атрибутивтік теориясынан  шыға отырып (Т.

Туристік кәсіпорынның өзінің тауарына деген рыноктық мүддені өткізуі рынокқа

Туристік кәсіпорынмен ұсынылатын өнімдер құрылымы, оларды оптималдау (үйлестіру) мақсатында,

Туристік кәсіпорынмен маркетингілік зерттеулерді анықтау кезінде, өнімдердің тіршілікті циклін

Өнімнің тіршілікті циклінің тұжырымдамасы, кез – келген өнім, қандай

Туристтік өнім өзінің дамуында бірқатар бірізді деңгейлерден өтеді(өсу мен

Өнімді нарыққа енгізудің бастапқы деңгейі болып саналатын сәт, ол

Бұл деңгейдің ұзақтығы үлкен шектерде өзгере алады және ол

Өсу деңгейі өнім өткізу мөлшерінің жылдам ұлғаюы және осыған

Өсу деңгейінде туристік кәсіпорын өнім өткізу аумағын кеңейтуге және